"Өдрийн сонин"-ы № 093 (5358) дугаараас авч нийтлэв

-ПРОКУРОРООС Б.БУЛГАНЫ ӨРӨӨНИЙ ГЭРЭЛ, БИЕ ЗАСАХ БУЛАНГИЙН ЗӨРЧЛИЙГ

АРИЛГАХ ЧИГ ҮҮРЭГ ӨГСӨН ГЭВ–

УИХ-ын Хүний эрхийн дэд хороо өчигдөр хуралдах байсан ч гишүүдийн ирц хүрээгүйгээс нээлттэй сонсгол хийлээ. Энэ үеэр удахгүй чуулганы хуралдаанаар хэлэлцэх гэж буй Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулга, Хууль сахиулах тухай хуулийн төсөл, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн төслүүдэд хүний эрхийг хэрхэн хангаж байгааг авч үзсэн юм. Дээрх хуулийн төслүүдтэй холбогдуулан Хүний эрхийн дэд хорооны дарга Л.Болд бусад гишүүдийн хамт хорих байгууллагуудын үйл ажиллагаатай танилцсан. Ингээд өргөдөл гомдол гаргагсдын болон иргэний нийгмийн байгууллагуудын санал, холбогдох байгууллагуудын тайлбарыг авах нээлттэй сонсгол хийж байгаа нь энэ аж. Хуралдааныг тус дэд хорооны дарга, УИХ-ын гишүүн Л.Болд даргалсан бол УИХ-ын гишүүн Х.Тэмүүжин, Ц.Оюунгэрэл, Хууль зүйн сайд Д.Дорлигжав, Улсын ерөнхий прокурорын орлогч Г.Эрдэнэбат, Хүний эрхийн үндэсний комиссын дарга Ж.Бямбадорж, Тахарын ерөнхий газрын дарга Ц.Азбаяр, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын дэд дарга Г.Туулхүү тэргүүтэй албаны хүмүүс оролцсон юм. Дэд хороонд харьяалагддаг бусад гишүүдийн хувьд гадаад, дотоодод томилолт болон албан ажилтай байж таарсан тул ирж амжсангүй. Хүний эрхийн төлөөх иргэний нийгмийн байгууллагуудын нэлээд төлөөлөл ирсэн харагдана. Тухайлбал, Хүний эрхийн үндэсний комисс, Глоб интернэйшнл төв, Монголын эрэгтэйчүүдийн холбоо, Монголын эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөрийг дэмжих холбоо, Өөрчлөлтийн төлөөх залуу эмэгтэйчүүдийн клуб, Хүний аюулгүй байдлын судалгааны төв, Хүний эрх хөгжил төв, Монголын хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн холбоо, Ирвэс хамгаалах сан, Эвт сайн хөрш ТББ, Хүүхдийн эрх хамгаалал төв, Хүний эрхийн залуу судлаачдын клуб, Зориг сан, иргэн С.Шаарийбуу, хуульч Г.Нарангэрэл зэрэг харагдаж байв.

ХОРИХЯЛЫГ БАГАСГАХ ХУУЛИЙН ТӨСЛҮҮДИЙГ САНААЧИЛСАН ГЭВ

Хуралдааны эхэнд Хууль зүйн сайд Д.Дорлигжав дээр дурдсан хуулийн төслүүдэд хүний эрхийг хэрхэн хангасан талаар танилцуулга хийв. Эрүүгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгад яллагдагчийн гэм буруутай эсэхийг урьдчилан тогтоох, шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэр гараагүй байхад гэм буруутай гэж олон нийтэд мэдээлэхийг хориглох, яллагдагч хэргээ шүүхэд шилжүүлж хэлэлцүүлэхийг шаардах, энэ талаар гомдол гаргах эрхтэй байхаар тусгажээ. Мөн таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчилж, аль болох цагдан хорих арга хэмжээг авахгүй байх үүднээс хувийн баталгаа гаргах, зорчих эрхийг хязгаарлах зэрэг төрлүүдийг шинээр оруулж ирсэн байна. Ингээд тухайн хүнийг гэмт хэрэг үйлдсэн гэх хангалттай баримт бий болсныг үндэслэж, эрүүгийн хэрэг үүсгэн яллагдагчаар татсаны дараа таслан сэргийлэх арга хэмжээг авдаг байхаар тусгажээ. Түүнчлэн цагдан хорих, таслан сэргийлэх арга хэмжээний хугацааг мөн богиносгохоор тусгасан аж. Харин цагдаа, шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх байгууллага, тахар, гааль, татварын гээд олон байгууллага хууль сахиулах үйл ажиллагааг явуулдаг. Ингэхдээ тус бүрийн дүрэм журмаар хүний эрхийг хязгаарладаг байдалтай байсныг Хууль сахиулах тухай хуулиар нэгдсэн нэг журамд оруулж байгаа аж. Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх тухай хуулийн төслүүдийн хувьд тухайлбал, хорих ялыг хувь хүний онцлогт тохируулан ялгамжтай эдлүүлэхээс эхлээд зорчих эрхийг хязгаарлах зэрэг шинэ төрлийн ялыг нэвтрүүлснээр ял эдлэгсдийн тоо, хоригдож буй хүний эрх зөрчигддөг сөрөг хандлагууд буурна гэж үзэж байгаа аж. Мөн өсвөр насны хүнд оногдуулсан ялыг сургалт хүмүүжлийн тусгай байгууллагад хүмүүжлийн чанартай албадлагын арга хэмжээг хүүхдийн асуудал эрхэлсэн төрийн захиргааны төв байгууллага хариуцан хэрэгжүүлэхээр заажээ. Харин Тахарын албыг ШШГЕГ-ын дэргэд ажиллахаар болгож буйг тайлбарлахдаа “Шинэ тутам байгуулагдаж байгаа учраас сум бүрт хүрч ажиллахад дөхөмтэйг бодолцсон” хэмээсэн юм.

Үргэлжлэлийг эндээс уншина уу