Нийгэм
・Нийтэлсэн:
Мэргэн охин
・
2019 11 сар 18
・ 1
Хүн бүр мэдэх эрхтэй. Энэ эрхийг төр хуулиар хамгаалж, хангах үүрэгтэй. Харамсалтай нь, манай хууль эрх зүйн тогтолцоо энэ эрхийг хязгаарлах боллоо.
Бид 1990 оноос төр нь иргэндээ үйлчилдэг ардчилсан нийгэмд амьдарч байна. Монгол Улсын засгийн бүх эрх ард түмний мэдэлд байна, төрийн үйл хэрэгт шууд оролцохоор Үндсэн хуульдаа тусгасан байдаг.
Энэ эрхээ хэрэгжүүлэхийн тулд иргэн бүр мэдэх эрхтэй. Өөрөөр хэлбэл, хүн болгон мэдээлэлтэй байхыг ийн нэрлэж буй. Мэдээлэлтэй байснаараа бид Үндсэн хуульд заасан бусад эрхээ хэрэгжүүлэх боломж бүрдэнэ. НҮБ-ын Ерөнхий ассамблейн анхдугаар чуулга уулзалтаас “Мэдээллийн эрх чөлөө нь хүний язгуур эрх бөгөөд НҮБ-аас эрхэмлэдэг хүний бусад эрхийн үндсэн хэмжүүр мөн” хэмээн 1948 онд тунхагласан байдаг. Гэвч иргэдийн мэдэх эрхийг зөрчиж, нууцлаад байх шаардлагагүй олон нийтэд бүх зүйл нь тодорхой болсон эрүүгийн хэргийг, тэр дундаа төрийн өндөр албан тушаалтнууд болон улс төрд нөлөө бүхий хүмүүсийн холбогдсон гэх зэрэг гэмт үйлдлийг “нууц” гэсэн дардсаар халхавчлан иргэдээс нуусаар байгаа нь харамсалтай.
ХУУЛЬ БУС ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГ НУУЦЫН ЖАГСААЛТААР ХАЛХАВЧИЛЖ БАЙНА УУ
Зөвхөн эрүүгийн хэргээр тогтохгүй, нууцад хамаарахгүй зүйлсийг нууцалж байгааг хуульч Л.Галбаатар “ikon.mn” сайтын сурвалжлагчид өгсөн ярилцлагадаа онцолсон байсан. Тэрбээр “Мэдээлэл төрийн нууцад хамаараагүй үед ч гэсэн нууцлах эрсдэл бий болоод байна. Тухайлбал, Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдийн сонгуулийн зардлын талаарх мэдээлэл нь төрийн нууцад хамаарахгүй. Нууцын жагсаалтаа ил болгоогүй байгаа нь өөрөө хууль бус үйл ажиллагааг халхавчилж байна уу гэх хардлага төрүүлдэг” хэмээн өгүүлсэн байв.
Хууль тогтоогчид, эрх бүхий албан тушаалтнууд энэ мэтээр олон нийтэд тодорхой болсон эрүүгийн хэргүүдийг нууцалж байна. Үүний бодит жишээ нь Монголбанкны ерөнхийлөгч асан Н.Золжаргалд холбогдох хэрэг. Түүнийг эрх мэдлээ урвуулсан, үндэслэлгүй хөрөнгөжсөн гэх хэргийг энэ сарын 28-нд Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд “маш нууц” хэмээн хаалттай хэлэлцэхээр товлосон. Төрсөн ах Н.Жаргалсайхан болон түүний хүү, охины нэрээр 2013-2016 онд Австри улс руу мөнгө шилжүүлж, гуйвуулсан уг 650 мянган ам.долларыг эхнэр нь хүлээн авч, тус улсад байр худалдан авч, үндэслэлгүй хөрөнгөжсөнөөс гадна Монголбанкны ерөнхийлөгчийн албан тушаал хашиж байхдаа маш нууц тушаал гарган гадаад, дотоодын арилжааны банкуудтай хэлцэл байгуулж мөнгө шилжүүлсэн үйлдлийг нь АТГ, ЭЦА-ны Эдийн засгийн гэмт хэрэгтэй тэмцэх газрын хамтарсан ажлын хэсэг шалгаж тогтоогоод буй.
Тухайлбал, Монголбанкны ерөнхийлөгчөөр Н.Золжаргал ажиллаж байхдаа 2013 оны долдугаар сарын 19-нд А/150 тоот “Журам батлах тухай” тушаал гаргаж “Монголбанкан дахь төрийн болон байгууллагын нууц, аюулгүй байдлыг хамгаалах журам, жагсаалт” баталсан байна. Тус жагсаалтад Төрийн нууцын болон Төрийн нууцын жагсаалт батлах тухай хуульд хамаарахгүй мэдээлэл, баримт бичгүүдийг төрийн нууцад багтаан нууцалж, хууль зөрчжээ. Түүнд нь Төв банкнаас арилжааны банк, банк бус санхүүгийн байгууллага, Засгийн газартай байгуулсан зээлийн болон хадгаламжийн бүх төрлийн гэрээ, хэлцэл, холбогдох тайлан багтсан аж. Өөрөөр хэлбэл, “Маш нууц” дардастай тушаал гаргаж, Улаанбаатар хотын болон Худалдаа хөгжлийн банканд их хэмжээний мөнгө шилжүүлэх үйлдлээ төрийн нууцад хамааруулсан байж.
Үүнээс гадна Монголбанк своп, форвард хэлцлийн хүрээнд их хэмжээний алдагдал хүлээсэн байгаа юм. Монголбанкны ерөнхийлөгчөөр ажиллаж байсан Н.Золжаргал арилжааны банкнуудтай хийсэн уг хэлцлүүдээс Төв банк их хэмжээний алдагдал хүлээхийг урьдчилан тооцоолж, мэдэж, залруулах боломжтой байсан ч алдагдалтай своп, форвард хэлцэл жил бүр хийж, алдагдлын хэмжээг улам бүр нэмэн, төрд онц их хэмжээний хохирол учруулж байсан. Энэ үйлдэл нь тухайн албан тушаалтныг хэлцэлд орсон арилжааны банкнуудтай ашиг сонирхлын зөрчил үүсэхүйц, хувийн ашиг сонирхлын холбоотой гэж УИХ-аас томилогдсон ажлын хэсэг дүгнэжээ. Эдгээр своп хэлцэл нь нууцад хамаарч буй ч эрх бүхий байгууллагаас нууцын жагсаалтаас гаргасан юм билээ. Гэвч удалгүй буцаан нууцад хамааруулснаас болж ийнхүү хаалттай хэлэлцэх гэж байна.
Үргэлжлэлийг эндээс уншина уу
Манай сайт танд таалагдаж байвал LIKE хийгээрэй. Танд баярлалаа.